Hoe kunnen ruimtelijk ontwerpers samenwerken met nieuwkomers om een passende en inclusieve woonomgeving voor hen te creëren, die niet alleen volwaardig onderdak biedt, maar ook bijdraagt aan een volwaardige deelname aan de samenleving?

Alhoewel de opvang van vluchtelingen en statushouders een terugkerend vraagstuk is, zijn de oplossingen volgens Studio Antidote gebaseerd op tot tijdelijkheid en uitsluiting. De ontwerpers signaleren dat elke vorm van inspraak vanuit de gebruiker ontbreekt. Met het ontwerpend onderzoek Rechtvaardige leefomgeving voor vluchtelingen en statushouders onderzoeken zij hoe ruimtelijk ontwerpers kunnen samenwerken met nieuwkomers om, binnen de kaders van het huidige woningtekort, een passende en inclusieve woonomgeving te creëren, die niet alleen volwaardig onderdak biedt, maar die ook bijdraagt aan een volwaardige deelname aan de samenleving.

Om deze groep meer zeggenschap te geven over de eigen woonsituatie, hebben de ontwerpers een participatieve ontwerpmethodiek ontwikkeld die bestaat uit verschillende stappen. De stappen zijn verdeeld over twee fases die worden gestructureerd aan de hand van de processtappen van design thinking. De ontwerpers doorlopen alle stappen in het ontwerpproces samen met ervaringsdeskundigen: van programma tot prototype met de gebruiker én voor de gebruiker. Het kernteam bestaat daarom uit de ontwerpers én (oud-)vluchtelingen met ervaringskennis. Een onafhankelijke gespreksleider zorgt ervoor dat het gesprek in plaats van voor of over, wordt gevoerd mét de doelgroep. Ook zijn een bouwpartner en gemeente Rotterdam als mogelijke opdrachtgevers van een testlocatie betrokken.